“พระราชครูพราหมณ์”
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
"พระราชพิธีบรมราชาภิเษก" มีบางขั้นตอนประกอบพระราชพิธีนั้น
ที่มีพิธีพราหมณ์ โดยมี “พระราชครูพราหมณ์”
เป็นผู้ทำหน้าที่สำคัญและศักดิ์สิทธิ์นี้
ตามหลักฐานที่ปรากฏสืบทอดโบราณราชประเพณีมานาน
ในรายละเอียดของพระราชพิธีในอดีตนั้น
ยังมีการระบุในหนังสือประมวลความรู้"พระราชพิธีบรมราชาภิเษก" จัดพิมพ์โดยกระทรวงวัฒนธรรมนั้น
เรียบเรียงถึงการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในหลายรัชกาล
อย่างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระภูษาเศวตพัสตร์
ทรงสะพักขาวขลิบทอง เสด็จประทับมณฑปพระกระยาสนาน สรงพระมุรธาภิเษก
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกสมโภช เมื่อวันที่ 2
ธันวาคม 2454
นอกจากนี้ยังบันทึกถึง"พระราชพิธีบรมราชาภิเษก" เมื่อวันที่
5 พฤษภาคม 2493
ในสมัยรัชกาลที่ 9 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
บรมนาถบพิตร ว่าในพิธีสรงพระมุรธาภิเษก ทรงพระภูษาเศวตพัสตร์ ทรงสะพักขาวขลิบทอง
ประทับเหนืออุทุมพรราชอาสน์ (ตั่งไม้มะเดื่อ) ภายในมณฑปพระกระยาสนาน
เพื่อทรงรับน้ำสรงจากสหัสธารา พระยาอนุรักษ์ราชมณเฑียร (ก๊าด วัชโรทัย) ไขสหัสธารา
จากนั้นสมเด็จพระสังฆราชถวายน้ำพระพุทธมนต์ด้วยครอบพระกริ่งที่พระปฤษฎางค์ (หลัง)
และครอบยันตรนพคุณ ที่พระหัตถ์ พระบรมวงศ์ทูลเกล้าฯ
ถวายน้ำพระพุทธมนต์ด้วยพระเต้าเบญจคัพย์ที่พระหัตถ์ พระยาโหราธิบดีทูลเกล้าฯ
ถวายพระเต้านพเคราะห์ให้ทรงรับไปสรงที่พระอังสา ซ้าย ขวา
พระราชครูพราหมณ์ถวายน้ำพระมหาสังข์
น้ำเทพมนตร์ และถวายใบมะตูมทรงทัดและใบกระถินทรงถือ
พระยาอนุรักษ์ราชมณเฑียรถวายพระมหาสังข์ทักษิณาวัฏตามขัตติยราชประเพณี
ขณะทรงสรงพระมุรธาภิเษก
พระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถา ชาวพนักงานประโคมสังข์ แตร มโหระทึกและเครื่องดุริยางค์
ทหารยิงปืนมหาฤกษ์มหาชัย มหาจักร มหาปราบยุค 21
นัด (ตามกำลังวันศุกร์)
เฉลิมพระเกียรติ
จากนั้นทรงเครื่องบรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์
เสด็จออกจากหอพระสุลาลัยพิมาน ไปยังพระที่นั่งไพศาลทักษิณ ประทับ ณ
พระที่นั่งอัฐทิศอุทุมพรราชอาสน์แปรพระพักตร์สู่ทิศบูรพา (ทิศตะวันออก) เป็นปฐม
ผู้แทนสมาชิกรัฐสภา ประจำทิศทั้ง 8 ถวายน้ำอภิเษก จากเดิมคือราชบัณฑิต และพราหมณ์ถวาย แต่ในรัชกาลที่ 9 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมาชิกรัฐสภาถวาย
เป็นนัยแสดงถึง พระมหากษัตริย์ในระบอบประชาธิปไตย
จากนั้นพระราชครูพราหมณ์ถวายน้ำเทพมนตร์ และพระนพปฎลมหาเศวตฉัตร
จากนั้นทรงรับพระสุพรรณบัฏจารึกพระปรมาภิไธย
เครื่องราชกกุธภัณฑ์ เครื่องบรมขัตติยราชวราภรณ์
เครื่องขัตติยราชูปโภคและพระแสงราชศัสตราวุธ จากพระราชครูพราหมณ์เช่นเดียวกัน
นอกจากนี้หากย้อนไปถึงสมัยรัชกาลที่
2 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง ในพระอุโบสถวัดอัมพวันเจติยาราม จังหวัดสมุทรสงคราม เขียนถึงเหตุการณ์ที่พราหมณ์กำลังทูลเกล้าฯ
ถวายพระมหาพิชัยมงกุฎ หนึ่งในเครื่องราชกกุธภัณฑ์ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยอีกด้วย
ที่มา :
ข้อมูลภาพ จากหนังสือพระราชพิธีบรมราชาภิเษก กระทรวงวัฒนธรรม และการบรรยาย โดย ศ.
ดร. ม.ร.ว. สุริยวุฒิ สุขสวัสดิ์ ประธานอนุกรรมการ ด้านสารัตถะ
และสร้างสรรค์ผลิตสื่อ ในการอบรมเชิงปฏิบัติการ “งานพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พ.ศ.2562” วันที่
22 มีนาคม พ.ศ.2562
ขอบคุณข้อมูล
: https://www.thairath.co.th/content/1551893
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น